Ochrona pomysłu na reklamę

Jednym z problemów, z jakimi stykają się zarówno agencje reklamowe jak i freelancerzy działający na rynku reklamowym, jest kwestia ochrony pomysłu na reklamę, czy też koncepcji całej kampanii reklamowej. Dotyczy to w szczególności w sytuacji, gdy dobry pomysł jest przedstawiany potencjalnemu kontrahentowi, a kontrahent oczywiście pomysł ten wykorzystuje, ale bez udziału pomysłodawcy. I oczywiście pomysłodawca nie otrzymuje za ten pomysł wynagrodzenia, ponieważ… to był tylko pomysł, do którego autorowi nie przysługują żadne prawa. Czy na pewno nie przysługują? W dzisiejszym krótkim wpisie chciałbym wskazać kilka instrumentów prawnych, za pomocą których można by chronić taki pomysł.

Prawo autorskie

Nie zgadzam się z często wyrażanym w Internecie poglądem, że pomysł na reklamę nie może być chroniony prawami autorskimi. Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych rzeczywiście przewiduje, że prawo autorskie nie chroni idei, ale czy zawsze w przypadku „pomysłu” na reklamę mamy do czynienia tylko z pomysłem (ideą) a nie z samodzielnym utworem? W każdym przypadku konieczna jest analiza „pomysłu” w szczególności w zakresie jego treści i sposobu jego utrwalenia i przekazania potencjalnemu kontrahentowi. Jeżeli „pomysł” jest twórczy, posiada indywidualny charakter oraz został ustalony w jakiejkolwiek postaci, to niekoniecznie musi on być „ideą” w rozumieniu prawa autorskiego, lecz właśnie „utworem”, do którego prawa będą przysługiwać autorowi bądź np. agencji reklamowej. Generalnie, im bardziej „pomysł” jest skonkretyzowany”, tym większe szanse, że zostanie on uznany za samodzielny utwór.

Nieuczciwa konkurencja

Jeżeli agencja reklamowa i potencjalny kontrahent mają status przedsiębiorców, to do ochrony pomysłu na reklamę można wykorzystać ustawę o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, a konkretnie przepis art. 3 ust. 1 tej ustawy, zgodnie z którym czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. A w konkretnej sytuacji, w której agencja reklamowa poświęciła czas i środki na przygotowanie koncepcji reklamy, a koncepcja ta została wykorzystana przez potencjalnego kontrahenta już bez udziału agencji, może dojść do naruszenia dobrych obyczajów, o których mowa w powyższym przepisie. Można również uznać, że doszło co najmniej do zagrożenia interesu agencji reklamowej. Potencjalnemu kontrahentowi można by wtedy postawić zarzut popełnienia czynu nieuczciwej konkurencji, co uprawniałoby agencję do dochodzenia roszczeń określonych w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Umowa o zachowanie poufności

Autor koncepcji reklamy bądź agencja reklamowa może jednak zabezpieczyć swoje interesy jeszcze przed ujawnieniem pomysłu potencjalnemu kontrahentowi. Można z nim bowiem zawrzeć tzw. umowę o zachowaniu poufności, w której kontrahent zobowiąże się m.in. do zachowania pomysłu w tajemnicy i niewykorzystania go dla własnych celów bez udziału pomysłodawcy pod groźbą naliczenia kar umownych.

Dariusz Mojecki

Radca prawny

Kraków

Obsługa prawna agencji reklamowych