Co zrobić, gdy konkurent narusza zakazy z ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów?
Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów przewiduje szereg zakazów chroniących interesy przedsiębiorców i konsumentów, w tym w szczególności zakaz porozumień ograniczających konkurencję oraz zakaz nadużywania pozycji dominującej. Sama ww. ustawa przewiduje jedynie możliwość prowadzenia postępowania przez Prezesa Urzędu Konkurencji i Konsumentów (dalej: Prezes UOKiK), nie dając jednakże przedsiębiorcom poszkodowanym działaniem konkurenta możliwości dochodzenia np. odszkodowania. Co zatem można zrobić w przypadku, gdy Państwa konkurenci zawarli porozumienie polegające na ograniczaniu dostępu do rynku lub eliminowaniu z rynku przedsiębiorców nieobjętych porozumieniem? Albo porozumienie polegające na uzgadnianiu przez przedsiębiorców przystępujących do przetargu lub przez tych przedsiębiorców i przedsiębiorcę będącego organizatorem przetargu warunków składanych ofert, w szczególności zakresu prac lub ceny? Albo porozumienie o podziale rynków zbytu lub zakupu? Takie porozumienia nie tylko mogą ograniczać konkurencję na rynku, ale mogą też wyrządzić bezpośrednią szkodę przedsiębiorcom nie uczestniczącym w porozumieniu.
Ochrona konkurencji
Jedną z możliwości jest złożenie przez Państwa zawiadomienia do Prezesa UOKiK. Takie rozwiązanie ma jednak dwie podstawowe wady. Po pierwsze, przedsiębiorca składający takie zawiadomienie nie ma żadnego wpływu na przebieg postępowania, które może zostać wszczęte przez Prezesa UOKiK. Zawiadamiający nie staje się bowiem stroną takiego postępowania. Po drugie, na skutek takiego postępowania poszkodowany nie uzyska odszkodowania od sprawcy.
Nieuczciwa konkurencja
Inną możliwością, o której często się zapomina, jest dochodzenie przez poszkodowanego roszczeń na podstawie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Możliwość taką daje art. 3 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. W przypadku, gdy konkurent naruszył zakazy, o których mowa w ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów, mamy do czynienia z działaniem sprzecznym z prawem. Jeżeli dodatkowo działanie konkurenta zagraża lub narusza Państwa interes, to można uznać, że konkurent popełnił czyn nieuczciwej konkurencji, co umożliwia Państwu dochodzenie na drodze sądowej od sprawcy:
- zaniechania niedozwolonych działań;
- usunięcia skutków niedozwolonych działań;
- złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie;
- naprawienia wyrządzonej szkody;
- wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści.
Złożenie pozwu wymaga oczywiście poniesienia określonych nakładów finansowych (np. opłata sądowa), jednakże daje Państwu możliwość wpływu na przebieg tego postępowania i udowodnienie, że konkurent naruszył zakazy ustanowione w ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów. Co najważniejsze, złożenie pozwu umożliwia Państwu uzyskanie od konkurenta naprawienia wyrządzonej Państwu szkody.
Na koniec zasygnalizuję jedynie, że istnieje możliwość jednoczesnego złożenia zawiadomienia do Prezesa UOKiK i złożenia pozwu na podstawie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. W przyszłości postaram się więcej napisać na blogu o wpływie jednego postępowania na drugie. A póki co, proszę pamiętać, że gdy konkurent narusza reguły konkurencji, to nie jesteście Państwo bezbronni.
Dariusz Mojecki
Kancelaria prawna w Krakowie